Als je een gehele of gedeeltelijke gebitsprothese nodig hebt of daar problemen mee ervaart, ga je naar een tandprothetische praktijk. Maar wat als je dat niet kunt? Omdat je in een verzorgings- of verpleeghuis woont bijvoorbeeld? Dan wordt het een ander verhaal. Lastig maar niet onmogelijk, met een beetje improvisatietalent is zorg voor deze cliëntengroep goed te bieden. Persoonlijk ga ik die uitdaging regelmatig en graag aan, want een gezonde mond is zó belangrijk voor de kwaliteit van leven. Ook -of misschien wel juist- als de rest van je gezondheid rammelt.
Hoewel het percentage terugloopt, heeft nog steeds zo’n tachtig procent van de bewoners van een verzorgings- of verpleeghuis een geheel of gedeeltelijk kunstgebit. En juist met de mondgezondheid van deze groep is het slecht gesteld.
Er zijn diverse redenen te bedenken voor deze verminderde mondgezondheid, neem bijvoorbeeld verwaarlozing door vergeetachtigheid, verslechterde motoriek of het gebruik van medicatie die invloed heeft op de speekselproductie. Soms ook wordt deze groep ouderen bewust weggehouden bij de tandarts. Niet uit kwade bedoelingen van de omgeving maar juist met de intentie hen te ontzien. De prioriteiten liggen elders dan bij het gebit.
Als professional weten we dat het hebben van een kunstgebit geen afsluitbrief is voor mondverzorging. Zelfs als er helemaal geen tanden meer zijn is het belangrijk om te zorgen dat het tandvlees gezond blijft, daarnaast moet ook goed in de gaten gehouden worden of de prothese nog wel mooi aansluit. Een knellend of te loszittend gebit kan zorgen voor problemen bij het eten of verslechtering van de mondmotoriek. Wat veel leken niet weten is dat regelmatige controle en/of behandeling noodzakelijk blijft.
Voor kwetsbare ouderen is het belangrijk dat de prothese zo veel mogelijk gedragen wordt, liefst dag en nacht. Eén dag niet dragen staat garant voor meerdere dagen wennen. Een prothese ophalen om die later terug te brengen is dus niet wenselijk, oplossingen moeten zo veel mogelijk ad hoc geboden worden.
De groep die de grootste uitdaging vormt wat betreft gebitsprotheses zijn de mensen met dementie. Het opmerken van een probleem met het gebit is te doen (hoewel ook dat regelmatig over het hoofd gezien wordt, bij sommige vormen van dementie is de pijnbeleving verstoord), maar het duiden ervan is nog een brug verder. Daarbij komt dat het afgeraden wordt om een prothese van iemand met dementie te vervangen, het aanpassen van de oude heeft de voorkeur maar dan moet je er natuurlijk wel op tijd bij zijn.
Om ervoor te zorgen dat er aandacht is voor de prothesezorg in de verzorgings- en verpleeghuizen in mijn omgeving, werk ik samen met een tandarts in Someren. Hij verwijst de patiënten met een gebitsprothese die verblijven bij zorginstellingen in Deurne, Bakel, Helmond, Liessel, Meijel, Beek en Donk naar mij. Ik pas de protheses aan bij pijnklachten, doe reparaties en rebasingen of meet een nieuwe prothese aan. De behandelingen vinden plaats in de zorginstellingen, dit maakt het zo min mogelijk belastend voor de cliënt. Aan mij de mooie, creatieve taak om te denken in oplossingen.
